Σχιστός Εγκεντρισμός (cleft grafting)
Ο εγκεντρισμός αυτός εφαρμόζεται από την περίοδο λήθαργου μέχρι και την έναρξη της βλαστικής περιόδου. Μπορεί όμως να συνεχιστεί όπως και ο αγγλικός εγκεντρισμός και μετά το ξεκίνημα των χυμών εφόσον τα εμβόλια διατηρηθούν σε χαμηλές θερμοκρασίας γύρω στο μηδέν, στο ψυγείο.
Κατ’ αυτόν τέμνεται ο κορμός ή οι βραχίονες των δένδρων σ’ ένα επιθυμητό ύψος λίγες μέρες πριν την εφαρμογή του για την απομάκρυνση των χυμών με τη δακρύρροια. Αφού ανανεωθεί η τομή γίνεται ένα σχίσιμο του υποκειμένου κατά μήκος της διαμέτρου της τομής, αν θέλουμε να θέσουμε δύο εμβόλια (καλέμια, κεντράδια), ή δύο σχισίματα κάθετα μεταξύ τους για να θέσουμε 4 εμβόλια. Οι σχισμές μπορούν να γίνουν με κατάλληλο εργαλείο, το εγκεντριστήρι, ή με ένα κοινό πριόνι.
Μετά ετοιμάζουμε το εμβόλιο πάχους 1-1,5 εκ. περίπου με δύο οφθαλμούς και τη σφήνα στο κάτω άκρο του ώστε να εφαρμόσει στη σχισμή του υποκειμένου. Με δύο λοξές και αντίθετες τομές μήκους 5-6 εκ. περίπου στη βάση του εμβολίου σχηματίζεται η σφήνα. Οι δύο πλευρές της σφήνας του καλεμιού που φέρουν τη φλούδα δεν πρέπει να είναι ίσες σε πάχος.
Η εξωτερική αυτή που θα έρθει σε επαφή με τη φλούδα του υποκειμένου, θα πρέπει να έχει μεγαλύτερο πάχος. Θα πρέπει επίσης κατά την ετοιμασία της σφήνας να μην αποκαλυφθεί πολύ η εντεριώνη (Εικόνα 3).
Εικόνα 3. Εμβόλιο έτοιμο για το σχιστό εγκεντρισμό.
Α) Όπως φαίνεται από τη λοξή τομή της σφήνας.
Β) Φαίνεται η εξωτερική πλευρά της σφήνας η οποία θα έρθει σε επαφή με τη φλούδα του
υποκειμένου.
Γ) Φαίνεται η εσωτερική πλευρά της σφήνας η οποία έχει μικρότερο πάχος από την
εξωτερική.
Κατά την είσοδο του καλεμιού στη σχισμή προσέχουμε ώστε να εισέλθει όλη η σφήνα μέσα και να εφαρμοστούν τα δύο κάμβια του υποκειμένου και του εμβολίου για να εξασφαλιστεί η πλήρης ένωσή τους. Μετά τον εμβολιασμό καλύπτονται οι τομές του υποκειμένου και των εμβολίων με προστατευτική αλοιφή εμβολιασμού ή με διάφορα άλλα υλικά προστασίας και δεσίματος (Εικόνα 4).
Εικόνα 4. Σχιστός εγκεντρισμός
Α) Τα εμβόλια εισήλθαν στη σχισμή του υποκειμένου.
Β) Λεπτομέρεια μετά την αφαίρεση τμήματος του υποκειμένου για να φανεί πώς τα κάμβια έρχονται σε επαφή μεταξύ τους.
Γ) Οι τομές του υποκειμένου και των εμβολίων καλύφθηκαν με μαστίχα εμβολιασμού
Μετά τη βλάστηση του εμβολίου (Εικόνα 5) θα ακολουθήσει πρόσδεσή του πάνω σε υποστήριγμα.
Είκόνα 5. Αρχική ανάπτυξη του εμβολιοβλαστού με το σχιστό εγκεντρισμό.
Ο τρόπος αυτός εμβολιασμού μπορεί να εφαρμοστεί κυρίως για τη μετατροπή των μη παραγωγικών δένδρων καρυδιάς σε πιο αποδοτικά, εμβολιάζοντας αυτά με τις βελτιωμένες ποικιλίες, αφού είναι γνωστό ότι οι περισσότερες καρυδιές στη χώρα μας είναι ανεμβολίαστες.